การสำลักอาหารในผู้สูงวัยเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่มองข้ามไม่ได้ เพราะในวัยนี้ระบบการกลืนอาหารจะทำงานได้ช้าลง
เนื่องจากปาก ฟัน และกล้ามเนื้อที่ใช้ควบคุมการทานอาหารเริ่มเสื่อมสภาพ ทำให้เกิดปัญหาในการเคี้ยวและกลืน
เสี่ยงต่ออาการสำลักได้ง่าย ซึ่งอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้
วันนี้ CertaintyClub เลยขอนำเคล็ดลับป้องกัน
“อาการสำลัก” ในผู้สูงวัย พร้อมวิธีช่วยเหลือเบื้องต้น เมื่อเกิดอาการสำลักมาแชร์กัน
รับรองว่าจะมีประโยชน์กับผู้ที่ต้องดูแลผู้สูงวัยแน่นอนค่ะ
กลุ่มเสี่ยงต่อการเกิด “อาการสำลัก”
1.ผู้ที่พูดขณะรับประทานอาหาร หรือในขณะที่กลืนอาหาร
เพราะฝาปิดกล่องเสียงและสายเสียงจะเปิดออกเพื่อเปล่งเสียงออกมา
จึงอาจทำให้อาหารตกลงไปในหลอดลมได้
2.ผู้สูงอายุ
เพราะประสาทกล้ามเนื้อที่ควบคุมการกลืนเริ่มทำงานได้อย่างไม่สมบูรณ์
จึงเสี่ยงที่จะเกิดอาการสำลัก
3.ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดบริเวณคอหอย เช่น ผ่าตัดโคนลิ้น ผ่าตัดมะเร็งคอหอย
ผ่าตัดมะเร็งกล่องเสียง
ทำให้การทำงานของอวัยวะที่ใช้กลืนอาหารทำงานได้ไม่สมบูรณ์
4.ผู้ป่วยที่สายเสียงเป็นอัมพาต
ขยับและทำงานไม่ได้ก็สามารถเกิดอาการสำลักอาหารและน้ำ
รวมทั้งมีอาการเสียงแหบร่วมด้วย
5.ผู้ป่วยที่ได้รับการฉายแสงบริเวณลำคอ ซึ่งทำให้เกิดการบวมของเนื้อเยื่อในคอ
ส่งผลให้อาจเกิดอาการสำลักได้
6.ผู้ป่วยที่ดมยาสลบ/มีการใส่ท่อช่วยหายใจ
บางครั้งอาจทำให้สายเสียงบวมและส่งผลให้การทำงานของกระบวนการกลืนผิดปกติได้
เคล็ดลับป้องกัน
“อาการสำลัก” ในผู้สูงวัย
1. เลือกอาหารเคี้ยวง่าย :
ปรุงอาหารให้อ่อนนุ่ม หั่นชิ้นเล็กเพื่อให้เคี้ยวง่าย และเลี่ยงอาหารที่ข้นเหนียว
2. กินอย่างตั้งใจ :
ไม่เร่งรีบ ไม่กลืนอาหารหรือน้ำคำใหญ่ๆ และลดสิ่งรบกวนขณะทานอาหาร เช่น การพูดคุยหรือหัวเราะ
3.
นั่งให้ถูกท่า: ควรนั่งตัวตรงขณะกินอาหาร และหลังกินเสร็จควรนั่งพักอย่างน้อย 30
นาที
การช่วยเหลือเบื้องต้น
เมื่อผู้สูงวัยสำลัก
1. หยุดกินอาหารทันที
2. จัดท่าทาง :
นั่งก้มไปข้างหน้าเล็กน้อย หรือนอนตะแคงกึ่งคว่ำ
3. ใช้วิธีดันกระบังลม :
- ยืนด้านหลังผู้ที่สำลัก
โอบแขนทั้งสองข้าง วางกำปั้นที่เหนือสะดือ ใต้ชายโครง อีกมือหนึ่งกุมบนกำปั้นที่วางไว้
- แล้วออกแรงกดกระแทก
เพื่อให้อาหารหลุดออกมา
4. เคลียร์ช่องปาก : นำอาหาร หรือฟันปลอมที่อยู่ในปากออกให้หมด
แต่ห้ามทำการล้วงคอ
**ในกรณีที่มีอาการเหนื่อยหอบ หายใจลำบาก หน้าซีด ปากเขียวคล้ำ
ต้องรีบพบแพทย์ทันที
ขอบคุณข้อมูลจาก bangkokhealth.com, samitivejhospitals.com