“โรคปอดอักเสบ” หรือ “ปอดติดเชื้อ” ซึ่งมักเรียกง่ายๆ ว่า “ปอดบวม” เป็นโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง ซึ่งอาจเกิดได้จากเชื้อแบคทีเรีย เชื้อไวรัส และเชื้อรา โดยสาเหตุของโรคจะมีความแตกต่างกันไปในแต่ละกลุ่มอายุและสภาพแวดล้อม ซึ่งผู้สูงอายุอาจได้รับเชื้อเหล่านี้เข้าสู่ร่างกายผ่านทางระบบทางเดินหายใจได้ทุกเมื่อ และยิ่งถ้าร่างกายกำลังอ่อนแอ มีโรคประจำตัว หรือภูมิคุ้มกันต่ำก็ยิ่งเพิ่มโอกาสในการติดเชื้อได้มากขึ้น นอกจากนี้ความรุนแรงของโรคจะมากหรือน้อย ก็ขึ้นอยู่กับสภาพความแข็งแรงของผู้สูงอายุอีกด้วยว่ามีมากน้อยเพียงใด จึงเป็นโรคที่ไม่ควรมองข้าม 

โดยทั่วไปแล้วโรคปอดอักเสบมักเป็นอาการที่ต่อเนื่องมาจากโรคไข้หวัดใหญ่ที่จะพบมากในช่วงฤดูฝน ส่วนใหญ่แล้วอาการของโรคจะแสดงออกภายใน 1-2 วัน เริ่มจากมีไข้ หนาวสั่น ไอมีเสมหะสีเขียว สีเหลือง หรือไอมีเลือดปน ผู้สูงอายุบางรายอาจมีอาการเหนื่อยหอบและหายใจลำบากร่วมด้วย เวลาไอหรือแม้แต่หายใจเข้า-ออกลึกๆ ก็จะรู้สึกเจ็บหน้าอก และอาการต่างๆ ก็จะแย่ลงอย่างรวดเร็ว กลับกันในบางรายอาจมีเพียงแค่ไข้ต่ำ ปวดหัว ปวดเมื่อยตามตัว หรือปวดตามข้อ ดังนั้นหากลูกหลานสังเกตเห็นท่านมีอาการผิดปกติเหล่านี้เมื่อไร ควรรีบพาท่านไปพบแพทย์โดยเร็วจะดีที่สุด

ในผู้สูงอายุที่มีภูมิต้านทานต่ำ มีโอกาสเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคปอดอักเสบสูงมาก เช่น การติดเชื้อในกระแสเลือดหรือระบบทางเดินหายใจล้มเหลว ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุที่เป็นโรคนี้เสียชีวิต เป็นเหตุผลว่าโรคปอดอักเสบในผู้สูงอายุอันตรายกว่าในคนทั่วไป ซึ่งอาการแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นกับระบบต่างๆ ในร่างกาย อาจทำให้การรักษาเป็นไปได้อย่างยากลำบากกว่าปกติ ดังนั้นสิ่งสำคัญคือการสังเกตอาการผิดปกติ หากท่านเริ่มมีอาการสับสนหรือซึมลง ทั้งๆ ที่ไข้ลด ควรรีบพาท่านไปพบแพทย์โดยด่วน เนื่องจากอาจมีการติดเชื้อในปอดซึ่งอาจทำให้เสียชีวิตได้ 

🔹ผู้สูงอายุควรดูแลสุขภาพให้แข็งแรงด้วยการรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ 

🔹ใช้ช้อนกลาง หลีกเลี่ยงอาหารรสจัดและไขมันสูง 

🔹ดื่มน้ำและพักผ่อนให้เพียงพอ พร้อมออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ 

🔹หลีกเลี่ยงการสัมผัสหรืออยู่ใกล้ผู้ป่วยโรคหวัดหรือไข้หวัดใหญ่ 

🔹หลีกเลี่ยงการใช้ของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น 

🔹ลดการออกไปในสถานที่แออัดในช่วงที่มีไข้หวัดหรือไข้หวัดใหญ่ระบาด 

🔹ฉีดวัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ทุกปี เนื่องจากเชื้อโรคมีการกลายพันธุ์อยู่ตลอดเวลา ประสิทธิภาพของวัคซีนสามารถป้องกันไข้หวัดใหญ่ได้ประมาณ 70-80% ควรฉีดก่อนหน้าฝนประมาณเดือนพฤษภาคม–มิถุนายน ซึ่งเป็นช่วงที่ไข้หวัดใหญ่ระบาด 

อย่างที่เรารู้แล้วว่าโรคปอดอักเสบนั้นอาจส่งผลร้ายต่อร่างกายและชีวิตของผู้สูงอายุได้ ดังนั้นลูกหลานจึงควรใส่ใจดูแลสุขภาพของท่านอย่างสม่ำเสมอด้วยนะคะ 

และหากผู้สูงอายุท่านไหนที่มีปัญหาเรื่องปัสสาวะจนส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน มาคลายกังวลด้วยการใส่ตัวช่วยดีๆ อย่าง ‘กางเกงซึมซับ’ ที่ใส่สบาย ใส่ได้ทุกวัน ผิวสัมผัสนุ่ม ซึมซับปัสสาวะและระบายความอับชื้นได้ดี เพื่อให้ท่านออกไปทำกิจกรรมนอกบ้านพร้อมกับลูกหลานได้อย่างอุ่นใจ 

ขอบคุณข้อมูลจาก โรงพยาบาลสมิติเวช, โรงพยาบาลกรุงเทพ, โรงพยาบาลพญาไท